W pracy z dziećmi w tym wieku należy przede wszystkim liczyć się z dużą wrażliwością ich układu nerwowego oraz ze słabą wrażliwością na infekcje. Potrzebna jest zatem atmosfera pełna pogody i radości.
Dzieci 3- letnie łatwo ulegają zmęczeniu, lecz szybko regenerują swe siły. Na krótko również potrafią skupić się na jednym przedmiocie, stąd też krótkotrwały wysiłek należy przeplatać częstym odpoczynkiem, umożliwiającym zmianę pozycji ciała i zaspokajającym potrzebę ruchu. Ważnym zadaniem jest też przystosowanie dzieci do nowego środowiska, gdyż są one jeszcze egocentryczne, co utrudnia orientację w otoczeniu. Brak umiejętności samoobsługowych powoduje uzależnienie od pomocy dorosłych. Małe dzieci łatwo tracą poczucie bezpieczeństwa, które jest niezbędnym warunkiem równowagi psychicznej, dlatego ważna jest obserwacja jego zachowania, aby wiedzieć i orientować się, kiedy potrzebna jest ingerencja, kogo trzeba ośmielić, kogo pocieszyć lub też zachęcić do zabawy. Nauczyciel powinien umieć odczytywać dziecięce przeżycia, rozpoznawać dziecięce zainteresowania, przychodzić z pomocą w razie potrzeby, sprawiedliwe rozstrzygać spory, wszystko to wychowuje dziecko, zbliża je do wychowawcy oraz umacnia poczucie bezpieczeństwa. Pozostawiając dziecku możliwie dużo swobody, trzeba ją jednak ograniczyć wymaganiami racjonalnego trybu życia i koniecznością przestrzegania norm współżycia społecznego, gdyż atmosferę spokoju warunkuje ład i porządek w przedszkolu. Do tego niezbędne jest pewne zdyscyplinowanie dzieci zgodne z ich możliwościami rozwojowymi. Aby to osiągnąć należy ustalić najważniejsze zasady i zwyczaje obowiązujące w zabawie. Prace nauczycielki ułatwia naturalna skłonność małego dziecka do naśladownictwa, podatność na sugestie słowa. 3-latek chętnie podporządkowuje się wychowawcy stawiającemu wymagania w sposób łagodny ale stanowczy, bez okazanego zdenerwowania.
Kontakty małych dzieci z otoczeniem utrudnia ich mało komunikatywna mowa. Myślenie dopiero wchodzi w fazę konkretno - wyobrażeniową. Dlatego też nauczycielka nie powinna używać słów, które nie są dziecku jeszcze znane. Małe dzieci chętnie bawią się samotnie lub we dwójkę. Nie potrafią jeszcze bawić się razem, choć chętnie obok siebie przebywają. Zabawki przeznaczone dla 2,6 – 3latków powinny występować w kilku egzemplarzach, aby zmniejszyć okazje do ewentualnych sporów. Poza zabawkami należy też udostępnić materiał do rysowania i malowania.

Rozwój somatyczny i aktywność ruchowa

W tym okresie kościec dziecka jest wrażliwy i giętki. Stawy cechuje duża ruchomość, wiązadła stawowe są słabe i rozciągliwe. Bardzo słaba jest też muskulatura. Męczy je jednostajna pozycja oraz monotonny i dłużej trwający ruch. Dla tych dzieci zorganizowane zajęcie nie powinno przekraczać 10 minut. Konieczne jest również przebywanie na świeżym powietrzu, a także możliwość odpoczynku w ciągu dnia.

Rozwój emocjonalny i społeczny.

Wiek ten cechuje wzbogacenie się i duże zróżnicowanie życia uczuciowego. Można zaobserwować w zachowaniu się dzieci takie uczucia jak: gniew, strach, radość, wstyd, niechęć czy też zazdrość. Te uczucia pojawiają się w sposób wyrazisty, gdyż dziecko nie umie maskować i tłumić swoich przeżyć uczuciowych. Uzewnętrzniają się one w zachowaniu, okrzykach i w słowach. Służą one do wyrażania emocji. W tej fazie życia przedszkolnego uczucia dzieci cechuje afektywność i impulsywność. Emocje silne gwałtowne choć krótkotrwałe, łatwo u dziecka powstają i wybuchają na zewnątrz. Często trwają tylko kilka minut, nagle powstają i nagle się kończą. Dziecko przechodzi łatwo z jednego nastroju emocjonalnego w drugi, diametralnie od niego różny. Zmartwione i zapłakane, za chwile śmieje się i cieszy.

Sprawności komunikacyjne.

Zasób słownictwa dziecka 3-letniego jest jeszcze niewielki a system gramatyczny nie w pełni poznany i utrwalony. Mowa w tym wieku ma przede wszystkim charakter sytuacyjny. Dziecko stopniowo przyswajając sobie normy i reguły postępowania uczy się postępować zgodnie z nimi. Małe dziecko nie ma wrodzonego poczucia dobra i zła. Okres ten nazywany jest okresem anomii moralnej. W tym stadium moralności dziecko przyjmuje określone normy i zasady postępowania narzucone mu przez dorosłych. Przestrzega ich nie dlatego, że uważa zachowanie norm za wartościowe, lecz po to, by sprostać wymaganiom dorosłych, gdyż są oni dla dziecka bezwzględnym autorytetem i wzorem właściwego postępowania.

Co potrafi 3-latek?

W zakresie samoobsługi i kontaktów społecznych:

-potrafi pozostać w przedszkolu bez towarzystwa najbliższych (mamy, taty… )
- sygnalizuje potrzeby fizjologiczne, próbuje samodzielnie korzystać z toalety,
- myje ręce nie mocząc ubrania i wyciera je ręcznikiem,
- potrafi samodzielnie jeść, posługując się łyżką, widelcem, doskonali te umiejętność w zabawie i podczas posiłków.
- stara się wyręczać dorosłych w prostych czynnościach, np. podaje różne przedmioty.
-jest pogodne podczas zabaw w grupie.
- z drobną pomocą potrafi się ubrać, rozebrać, włożyć pantofle.
- spokojnie odpoczywa i zasypia na leżaku.
- bawi się obok rówieśników (preferuje zabawy samotne i równoległe), jest otwarty na kontakt z dorosłymi,
- sprząta zabawki po zabawie,
-stara się regulować siłę głosu przechodząc od szeptu do głośnego mówienia.

W zakresie rozwoju fizycznego i motoryki:

- Sprawnie chodzi, wykonuje skoki rytmiczne obunóż, biega, przekracza niewielkie przeszkody,
- Wchodzi po schodach krokiem dostawnym,
- Rzuca i łapie piłkę z niewielkiej odległości, toczy piłkę,
- Poprawnie trzyma łyżkę, kredkę.
- Rysuje linie proste, spiralne, 3-latek potrafi zamknąć koło, rysuje bazgroty z elementami rysunku schematycznego,
- Buduje wieżę z 5 klocków, prosty model wg wzoru, konstrukcje dwuwymiarowe (brama),
- Rozpoznaje i nazywa barwy podstawowe.

W zakresie rozwoju procesów poznawczych (mowa, myślenie, uwaga, pamięć, spostrzeżenia):

- Porównuje przedmioty zauważając wyraźne różnice; duża i mała piłka, krótki i długi pociąg.
-wskazuje przedmioty, które wydają charakterystyczne dźwięki (klucze, papier, zegarek itp.)
-spostrzega, wyodrębnia i nazywa elementy ilustracji.
- Nazywa zwierzęta hodowlane i domowe.
- Nazywa i wskazuje części ciała (noga, ręka, głowa, szyja, brzuch, plecy).
- Rozumie pojęcia określające położenie przedmiotów w przestrzeni: wysoko, nisko, obok na, pod, za, przed i ich używa.
- Porównuje wielkość: długi, krótki, wysoki, niski.
- Próbuje ocenić liczebność bez liczenia, posługując się określeniami: dużo, mało.
- Tworzy kompozycje z różnych figur geometrycznych, bez ich nazywania.
- Używa w słowniku czynnym nazw poznanych przedmiotów, osób, zwierząt.
- Formułuje uogólnienia: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne.

W wyrabianiu samodzielności dzieci 3-letnich wiele zależy od tego:

- Na ile dorośli pozwalają dziecku na samodzielne choć niezdarne wykonywanie czynności samoobsługowych,
- W jakim stopniu dziecko zachęcane jest do radzenia sobie w sytuacjach życiowych,
- Czy dorośli okazują mu radość, gdy upora się z wykonaniem czynności samoobsługowych,
- Trzeba kształtować w dziecku poczucie odpowiedzialności za to co czyni,
- Zadbać o to, aby trzylatek respektował zasady dobrego zachowania w domu, w przedszkolu, w sklepie, itp.
- Skuteczne jest też rozwijanie u dziecka skłonności prowadzenia do końca wykonywanych czynności.
- Należy być cierpliwym i systematycznym, bo dziecko musi wiele razy wykonywać czynność nim ją opanuje a potem ćwiczyć, aby przybrała postać nawyku.